Akceptacja własnej osoby- Jak zbudować u dziecka pewność siebie i poczucie własnej wartości
Samoakceptacja- to nic innego, jak traktowanie własnej osoby z życzliwością, szacunek do własnego ciała, wiara we własne możliwości, a także znajomość swoich słabych i mocnych stron. Każdy z nas posiada w swojej głowie obraz samego siebie. Jednak nie zawsze ten obraz jest pozytywny i często jesteśmy zbyt krytyczni wobec własnej osoby. Pewność siebie budowana jest na przestrzeni lat. Już jako małe dziecko zdobywamy informacje na własny temat.
Na podstawie tego, w jaki sposób zwracają się do nas inni i jak nas traktują budujemy poczucie własnej wartości. Reakcje rodziców na nasze porażki, to czy pozwalali nam ponosić konsekwencje własnych wyborów oraz w jaki sposób nas nagradzali i motywowali do dalszych działań ma wpływ na naszą samoocenę.
Akceptacja własnej osoby- co ma na nią wpływ?
To w jaki sposób traktujemy samego siebie zależy w dużym stopniu od tego, w jaki sposób postrzegamy własną osobę. Niestety nie jest tak, że w naszym życiu przeważają głównie pozytywne zdarzenia i mamy tylko miłe wspomnienia, które budują nasza samoocenę. Często popełniamy błędy, zamiast zwycięstwa odnosimy porażkę, a otaczający świat sprawia, że czujemy się gorsi w porównaniu do innych osób.
W świecie, którym zawładnęły media społecznościowe i ogólne przyzwolenie na pokazywanie wszystkim wszystkiego, powodują, że często nasz stosunek do własnej osoby jest nieadekwatny i bardzo krytyczny. Dzieci już od najmłodszych lat uczą się, że w życiu liczy się przede wszystkim wygląd i siła przebicia. Reklamy, fałszywy obraz rzeczywistości pokazywany w telewizji i mediach społecznościowych, sprawia, że takie wartości jak: empatia, bycie pomocnym, życzliwym i wrażliwym, to cechy raczej niepożądane.
Jak zaakceptować samego siebie?
Pewności siebie i wiare we własne możliwości zdobywamy najpierw w rodzinie. To rodzice są naszym lustrem i drogowskazem. W rodzinie poznajemy własne możliwości, pokonujemy słabości, umacniamy wiarę we własną osobę i jej wartość. Jednak nawet jeśli rodzice dobrze pokierują wychowaniem i zbudują w nas właściwy obraz własnej osoby, to niestety w dalszym życiu napotykamy wiele trudności, które ten obraz zaburzają.
Pewność siebie i poczucie własnej wartości, to w tych czasach towar deficytowy, ale jednocześnie bardzo pożądany.
Co zrobić, żeby dziecko czuło się dobrze same ze sobą? Jak zbudować w nim pewność siebie? Co zrobić, aby wiara we własne możliwości u dziecka nie została zachwiana przez grupy społeczne, których jest członkiem?
Co robić, by dziecko miało pewność siebie i poczucie własnej wartości?
- Pozwól dziecku być samodzielnym- chęć robienia wszystkiego za dzieci bo lepiej i szybciej, to błąd wielu rodziców. Nieraz łapiemy się na tym, że wyręczamy dziecko w najprostszych sytuacjach, chociażby takich jak wiązanie butów, zakładanie czapki. Im dziecko starsze tym musimy się coraz bardziej napracować. Odrobienie pracy domowej- bo szybciej, bo trudne, bo dziecko zapomniało. Dokończenie pracy plastycznej- bo to przecież chłopak, a chłopaki nie lubią się w to bawić. To tylko kilka przykładów z wielu. A wystarczyłoby, gdyby Twoje dziecko wiedziało, że:
- Mama jest blisko i w jeśli mu na prawdę coś nie wychodzi, to może prosić ją o pomoc.
- Potrafi samo wykonać zadanie bo już dało radę wiele razy, więc i teraz będzie dobrze.
- Za brak pracy domowej poniesie konsekwencję, dlatego lepiej ją odrobić na czas.
Dziecko ma prawo do autonomii, czyli do bycia niezależnym i samodzielnym. Dziecko jest odrębną jednostką.
- Chwal dziecko, kiedy na prawdę jest ku temu powód i nie krytykuj bez potrzeby. Zdarza się, że rodzice chcąc zbudować w dziecku pewność siebie bezustannie je chwalą. Nieważne, że obrazek jest niestaranny, ważne, że miało chęci. Co z tego, że kuchnia jest cała w mące, patelnia spalona, a naleśników nie da się zjeść? Ważne, że nasze dziecko miało chęci ugotować coś samemu. Takie zachowania sprawiają, że dziecko zamiast dążyć do bycia lepszym, to traci motywację, a na dodatek czuje się oszukane.
- Pozwól dziecku popełniać błędy i ponosić konsekwencję własnych zachowań. Chroniąc dziecko przed popełnianiem błędów, odbierasz mu możliwość nauki rozwiązywania problemów i pokonywania trudności. Twoje dziecko, zamiast umacniać wiarę we własne możliwości, w siłę własnego charakteru, to czuje się słabe i gorsze.
Co jeszcze?
- Nie stosuj systemu kar i nagród. Szlaban za uwagę w zeszycie, nagroda za zjedzenie obiadu sprawiają, że dziecko zamiast robić coś dla samego siebie, to robi to, żeby uniknąć kary albo mieć coś w zamian. To z kolei prowadzi do tego, że brakuje mu motywacji do pracy, chęci do bycia lepszym. Z czasem zwykłe nagrody, najczęściej w postaci pochwał przestają dziecku wystarczać i chcę otrzymywać w zamian coraz więcej. Więcej na temat kar i nagród w wychowaniu przeczytasz we wcześniejszym wpisie: https://pedagogwdomu.pl/nagroda-i-kara-w-wychowaniu-czyli-wladza-rodzicielska/
Stosowanie kar i nagród zamiast wpływać na zmianę zachowania, sprawią, że dziecko zamiast mieć zaufanie do siebie i do własnych możliwości, traci pewność siebie.
- Naucz je przegrywać. Życie pełne jest pięknych chwil, ale także negatywnych przeżyć. Nie da się uniknąć niepowodzeń i ciągle być najlepszym. Każdemu z nas zdarzają się błędy. Dlatego ważne jest, aby dziecko potrafiło poradzić sobie w trudnych sytuacjach i pogodzić się z porażką.
- Pozwól dziecku na okazywanie uczuć. Dziecko ma prawo się złościć, odczuwać strach i cierpienie. To nie są uczucia zarezerwowane tylko dla dorosłych. Mówiąc do dziecka “Nie bądź mazgajem, nic się nie stało!” lekceważymy jego uczucia. A na pewność siebie wpływa również zaufanie dziecka do samego siebie i szacunek do własnych uczuć.
Podsumowanie:
Pozytywna opinia o samym sobie pozwala dziecku na pokonywanie trudności, które napotyka w codziennym życiu. Kiedy dziecko myśli o sobie z życzliwością i szacunkiem, to łatwiej jest mu się pogodzić z krytyką i porażką. Jednak, aby dziecko czuło się dobrze samo ze sobą, to rodzice powinni najpierw budować, a potem podtrzymywać w nim pewność siebie. Możemy to robić poprzez pozwalanie dziecku na bycie samodzielnym, odpowiednio reagując na złe zachowanie i akceptując jego uczucia.