Dobre maniery u dziecka- w jaki sposób je kształtować?
“Dzień dobry, proszę, przepraszam, dziękuję”- czyli o tym dlaczego warto kształtować u dziecka dobre maniery i uczyć zwrotów grzecznościowych.
Na świecie pojawia się mały człowiek i wywraca świat rodziców do góry nogami. Nagle okazuję się, że jest tyle spraw, o których chcemy dziecku opowiedzieć, tyle miejsc które chcemy mu pokazać i tyle rzeczy, których chcemy je nauczyć. Rodziców czeka trudne zadanie– wychowanie dziecka w taki sposób, aby wkroczyło w życie z walizką pełną cennych wiadomości, pewnością siebie, życzliwością do świata i ludzi, a także z odrobiną dobrych manier.
Wydaje się, że stosowanie zwrotów grzecznościowych, jest tak naturalne, że coraz częściej zapominamy o tym, aby uczyć ich dzieci. Nierzadko spotykam się również ze stwierdzeniem, że niechęć do mówienia “Dzień dobry”, to przejaw świadomości dziecka, niezależności i bycia indywidualistą. A to przecież, jest teraz bardzo na czasie i pożądane przez otoczenie… Aaa i zapomniałabym! W końcu dziecku nie można nic narzucać, do niczego zmuszać….
Jednak, czy takie myślenie na pewno jest odpowiednie? Czy, nauka dobrych manier, jest przestarzała i niemodna? A może, to my rodzice nie chcemy się wysilać i idziemy na łatwiznę? Bo kiedyś się nauczy….
Wracając wspomnieniami, do czasów kiedy byłam dzieckiem, przypominam sobie, że mówienie “Dzień dobry” było codziennością moją i moich rówieśników. Nikt nie zastanawiał się nad tym, czy przywitać się z sąsiadką, ciocią, czy panią ekspedientką w sklepie. Po prostu się to robiło. Słowo “Dziękuję” też nie było nikomu obce.
Jednak teraz spacerując ulicami, spotykając rozbiegane dzieci i ich rodziców, coraz częściej zauważam, że zwroty grzecznościowe są zastępowane przez rozkazy, nakazy i odwracanie głowy. Również ze strony dzieci. Nie muszą o nic prosić, z nikim się witać, a już na pewno nie będą za nic dziękować.
Oczywiście nie można generalizować, są różne rodziny i różne dzieci. Często bardzo kulturalne i życzliwe w stosunku do innych ludzi. Jednak, prawdą jest również to, że zdarzają się zachowania mniej akceptowalne przez otoczenie. A dobre maniery zostały zepchnięte gdzieś na bok. Stały się zbędne.
Dlatego warto przypomnieć sobie o tym, że bycie miłym i życzliwym wobec innych jest bardzo ważne i sprawia, że na świecie jest o wiele przyjemniej. A nauka dobrych manier, wcale nie oznacza ograniczania wolności dziecka i pozbawienia go wiary w swoją wyjątkowość i niepowtarzalność.
Dobre maniery, a co to takiego? Czyli o tym, dlaczego warto dawać dziecku dobry przykład.
Każdy rodzic chce, aby jego dziecko potrafiło zachowywać się kulturalnie w sklepie, w autobusie, czy w innych publicznych miejscach. Wychodząc do restauracji, goszcząc się na rodzinnych spotkaniach lub bywając u znajomych na grillu.
Chcemy aby dziecko potrafiło odpowiednio zachować się przy stole, ładnie się wypowiadało, nie używało wulgaryzmów, potrafiło się pożegnać i podziękować za czekoladki. W końcu dziecko, to nasza duma! Jednak, nie możemy wymagać od dzieci tego, czego sami nie robimy!
Dzieci najlepiej uczą się poprzez obserwację, naśladowanie zachowań innych dzieci, a także ludzi dorosłych. Nie musimy im godzinami tłumaczyć, o tym, jak ważne jest słowo “Dziękuję” i że sąsiadka oczekuje “Dzień dobry” przez płot.
Oczywiście, że rozmowa jest bardzo ważna, warto mówić, dziecku o tym w jaki sposób powinno się zachowywać. Szczególnie wtedy, gdy wychodzimy gdzieś z dzieckiem pierwszy raz. Wtedy wie, co je czeka i już tak bardzo się nie stresuje nową sytuacją.
Jednak nie bądźmy tylko”gołosłowni”. Dziecko słyszy i doskonale widzi nasze zachowania. Jeżeli chcemy, nauczyć dziecko dobrych manier, to musimy najpierw zacząć od siebie!
Dajmy dziecku dobry przykład! A dopiero potem wymagajmy!
Tak, wiem. Przecież jesteśmy dorośli i doskonale wiemy, jak trzeba się zachowywać i co robić. W końcu podajemy rękę na przywitanie, nie smarkamy przy stole i staramy się nie mlaskać podczas jedzenia. Aaa i z pewnością nie przeklinamy przy dziecku! No może raz nam się “coś” wymsknęło….
Jednak, czy te nasze dobre nawyki, nie zostały zgubione po drodze lub pozostawione w domu? Czy na pewno dajemy dziecku dobry przykład?
Pewnie, jest wiele sytuacji, w których zapominamy o dobrych manierach. Jedząc obiad spoglądamy w telefon, jadąc samochodem wykrzykujemy niecenzuralne hasła, a przechodząc przez ulicę wymachujemy rękami w stronę kierowcy. Nie lubimy czekać w kolejkach i unikamy wścibskiej sąsiadki z naprzeciwka…
Ważne!
Daj dziecku dobry przykład!
Najpierw pokaż dziecku, jak powinno się zachowywać, a dopiero potem wymagaj!
Ucz dziecko szacunku do innych ludzi, ale także do zwierząt i przyrody!
Szanuj prywatność dziecka i jego własność!
Bądź konsekwentny i wymagający również wobec siebie samego!
Jako rodzice często powtarzamy, że “Mamy oczy dookoła głowy i wszystko widzimy”, tak jak nauczyciel podczas sprawdzianu… Dzieci mają podobnie, a może nawet są lepszymi obserwatorami niż my dorośli! Rozumieją i zauważają więcej niż nam się wydaje! Wyłapują wszystko bardzo szybko i skrupulatnie notują w swoich małych główkach. Tak na wszelki wypadek bo może kiedyś się przyda!
Dlatego tak ważne jest to, aby pamiętać o tym, że dzieci są naszym odbiciem, taką małą kopią. To my jesteśmy ich autorytetem (tak wiem- do pewnego czasu), w nas wierzą i nam ufają! To, co robi mama, czy tata wydaje się właściwe i jest formą instrukcji dla dziecka. Instrukcji, jak żyć, jak zachowywać się w określonych sytuacjach, czego unikać, a jak postępować.
Czego tak właściwie powinniśmy uczyć dziecko? Jakie są te “właściwe” zachowania?
Dobre maniery, są ważne nie tylko podczas wielkich uroczystości, ale także w codziennych sytuacjach. Jednak, to rodzice, czy dziadkowie odgrywają główną rolę w nauczeniu dziecka właściwych zachowań. Nie możemy zapomnieć także o pokazaniu dziecku, w jaki sposób zachowywać się asertywne! Co zdecydowanie ułatwi nam zadanie.
Więcej na ten temat znajdziesz tutaj:
Jak zachowywać się asertywnie?
i tutaj:
Asertywność- mamo, tato pomóż mi być sobą.
Dobre maniery, to nie tylko mówienie przez dziecko “Dzień dobry”, “Do widzenia” i “Dziękuję”. Na właściwe i kulturalne zachowanie składa się o wiele więcej czynników. A co dokładniej? Czego mamy uczyć dziecko? Jakie zachowania są pożądane przez społeczeństwo?
Dobre maniery to!
Używanie zwrotów grzecznościowych. Stwarzajmy sytuację, w których będziemy mogli nauczyć dziecko używania zwrotów grzecznościowych. Możemy, to robić każdego dnia, nawet podczas zabawy! Po prostu sami ich używajmy! Uświadamiajmy dziecko, że zawsze powinno przywitać się z dziadkami, czy z innymi napotkanymi osobami. Jeżeli dziecko za coś nam dziękuje, nie zapomnijmy mu odpowiedzieć. W ten sposób uczymy je bycia uprzejmym w stosunku do innych ludzi.
Kultura podczas spożywania posiłków. Nie musimy wymagać cudów i wymyślać nie wiadomo czego. Wystarczy, że na początek zadbamy o wspólne spożywanie posiłków, o stałych porach dnia i korzystanie z noża i widelca. Nie zapomnijmy o kulturze jedzenia bez siorbania i mlaskania.
Kultura w autobusie i innych miejscach publicznych. Będąc w miejscach publicznych pokazujmy dziecku, jak należy się zachowywać. Starajmy się nie krzyczeć na siebie, rozmawiać w sposób dyskretny i nie przepychać w kolejce do kasy. Pamiętajmy o osobach starszych i kobietach w ciąży. Bądźmy życzliwi dla innych podczas jazdy pociągiem, tramwajem, czy samochodem.
Kultura wypowiedzi. Rozmawiając z dzieckiem uczymy je, czym jest kulturalna rozmowa i jak należy rozmawiać z innymi ludźmi. Dlatego pozwólmy dziecku mieć własne zdanie i wypowiedzieć się na dany temat. Nie przerywajmy wypowiedzi, nie oceniajmy i nie krytykujmy każdego słowa. Zadbajmy o ładne słownictwo i nie używajmy wulgaryzmów. Wymagajmy tego samego również od dziecka.
Dzieci uczą się od nas dorosłych! Zarażają się nie tylko naszymi emocjami, ale także naszym zachowaniem. Pamiętajmy o tym i dawajmy dobry przykład dzieciom, uczmy ich, co to są dobre maniery i kulturalne zachowanie.
